Báo cáo phân tích VPBank của SSI Research mới đây cho biết, ngân hàng đang đàm phán với một đối tác quan trọng để bán cổ phần và IPO công ty tài chính FE Credit. Thương vụ bán cổ phần được kỳ vọng có thể thành công trong 5-6 tháng tới với mức định giá gấp 3 lần giá trị sổ sách.
Theo báo cáo tài chính quý 2/2020, FE Credit có vốn chủ sở hữu gần 14,5 nghìn tỷ đồng. Như vậy, mức định giá kỳ vọng của FE Credit là gần 45 nghìn tỷ đồng, tương đương khoảng 2 tỷ USD.
Trong vòng 5 năm trở lại đây, nhà đầu tư nước ngoài đã mua cổ phần của nhiều công ty tài chính để gia nhập thị trường cho vay tiêu dùng ở Việt Nam. Có thể kể tới thương vụ HDBank đã chuyển nhượng 49% vốn điều lệ tại HD Finance cho Tập đoàn Credit Saison vào giữa năm 2015, MB bán 50% vốn tại MCredit cho ngân hàng Shinsei Bank, Techcombank bán 100% vốn tại Techcom Finance cho Công ty Lotte Card…
Gần đây nhất, giữa năm 2019, Hyundai Card, công ty phát hành thẻ tín dụng thuộc tập đoàn Hyundai từ Hàn Quốc công bố khoản đầu tư 42 triệu USD để nắm 50% cổ phần FCCOM - công ty tài chính tiêu dùng của MSB.
Công ty tài chính FCCOM khi đó có vốn điều lệ khoảng 500 tỷ đồng và lợi nhuận tích lũy gần 100 tỷ đồng, do đó với khoản đầu tư của Hyundai Card, FCCOM được định giá gấp khoảng 3,3 lần giá trị sổ sách. Dù vậy đến giữa năm 2020, thương vụ này vẫn chưa hoàn thành.
Các công ty tài chính Techcombank Finance, MCredit, HD Saison hay Prudential Finance khi được bán cổ phần cho nhà đầu tư trong giai đoạn 2015 - 2018 được định giá trung bình khoảng 2,4 lần giá trị sổ sách.
So với các thương vụ trong quá khứ, mức định giá kỳ vọng của FE Credit đang cao hơn khoảng 25%. Điều này có thể giải thích nhờ vị thế vượt trội của công ty cho vay tiêu dùng thuộc VPBank, chiếm khoảng 50% thị phần.
Kế hoạch IPO của FE Credit đã được nhắc đến nhiều năm nay, song vẫn chưa thể thực hiện và nguyên nhân có thể đến từ mức định giá kỳ vọng cao của VPBank. Trong lần khởi động lại kế hoạch bán cổ phần/ IPO này, tình hình kinh doanh của FE Credit không thực sự khả quan. Báo cáo của VPBank ghi nhận, nếu các năm trước FE Credit đều đóng góp khoảng 44% vào lợi nhuận chung của ngân hàng thì trong năm nay sẽ giảm xuống chỉ còn khoảng 34%.
Đồng thời, các công ty tài chính tiêu dùng đang phải đối mặt với khung pháp lý chặt chẽ hơn trong đó có việc giảm tỷ lệ cho vay bằng tiền mặt, một trong những sản phẩm chủ lực của các công ty tài chính tiêu dùng.
Đến cuối tháng 9, FE Credit đang cho vay khoảng 64 nghìn tỷ đồng trong đó tỷ trọng cho vay tiền mặt khoảng 20%. Trong hai quý gần đây, tỷ lệ nợ xấu của FE Credit cũng tăng mạnh trở lại và hiện là 6,9%, mức cao nhất từ 2018 trở lại đây.
Công ty Chứng khoán VPS nhận định nhiều khả năng các tháng đầu năm 2021, lộ trình IPO đối với HD Saison cũng sẽ được thực hiện, kế hoạch này đã được HDBank đưa ra từ giữa tháng 6/2020.
