Trong tuần trước, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực hiện bơm ròng gần 13.000 tỷ đồng trên thị trường liên ngân hàng, trong bối cảnh lượng lớn các khoản cho vay cầm cố giấy tờ có giá đến hạn đáo hạn, khiến áp lực thanh khoản trong hệ thống ngân hàng tiếp tục gia tăng.
Cụ thể, trong tuần từ ngày 8/12 đến 12/12, NHNN đã cho các tổ chức tín dụng vay tổng cộng gần 79.790 tỷ đồng thông qua kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá, với lãi suất duy trì ở mức 4,5%. Trong cùng thời gian này, khối lượng các khoản vay đáo hạn lên tới 66.851 tỷ đồng. Do đó, tính chung cả tuần, NHNN đã bơm ròng khoảng 12.939 tỷ đồng ra thị trường.
 |
| Tổng cộng trong tuần qua NHNN đã bơm ròng 12.939 tỷ đồng. (Nguồn: Wichart) |
Đáng chú ý, trong tuần qua, kênh tín phiếu của NHNN không ghi nhận bất kỳ giao dịch phát hành hay đáo hạn nào. Việc không hút tiền qua tín phiếu cho thấy nhà điều hành ưu tiên hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng trong giai đoạn cao điểm cuối năm, khi nhu cầu vốn của nền kinh tế có xu hướng tăng mạnh.
Trên thị trường liên ngân hàng, mặt bằng lãi suất tiếp tục neo ở mức cao. Lãi suất qua đêm mở đầu tuần ở mức 7,49%, sau đó giảm dần qua các phiên, xuống còn 7,33% trong ngày 10/12, trước khi nhích nhẹ trở lại mức 7,37% vào ngày 11/12. Các kỳ hạn khác cũng ghi nhận mức lãi suất cao, với lãi suất kỳ hạn một tuần ở mức 7,44%, hai tuần là 7,57%, kỳ hạn một tháng đạt 6,8% và kỳ hạn ba tháng ở mức 7,18%.
Theo dữ liệu từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chi nhánh New York, chênh lệch giữa lãi suất qua đêm có bảo đảm (SOFR) của Mỹ và lãi suất qua đêm tại Việt Nam trong phiên 11/12 đạt 3,71 điểm phần trăm, phản ánh áp lực nhất định lên mặt bằng lãi suất trong nước.
Trao đổi với người viết, TS Nguyễn Trí Hiếu – Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính và Bất động sản Toàn cầu – cho biết tăng trưởng tín dụng năm nay có thể đạt khoảng 18%, trong khi tăng trưởng huy động vốn lại thấp hơn đáng kể, ước thấp hơn khoảng 3%. Theo ông, sự chênh lệch lớn giữa tín dụng và huy động đang tạo ra áp lực rõ rệt lên thanh khoản của hệ thống ngân hàng.
“Khi thị trường 1 – tức thị trường huy động vốn từ dân cư và tổ chức – thiếu thanh khoản, áp lực này sẽ nhanh chóng lan sang thị trường 2 là thị trường liên ngân hàng. Việc lãi suất liên ngân hàng tăng lên trên 7% phản ánh dấu hiệu căng thẳng nhất định trên thị trường vốn”, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận định.
Theo vị chuyên gia, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng nhiều khả năng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao từ nay đến cuối năm. Ông cho rằng trong giai đoạn cuối năm, nhu cầu vốn thường gia tăng khi các doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động sản xuất – kinh doanh nhằm hoàn tất kế hoạch năm tài khóa.
“Khi nhu cầu vốn tăng, các ngân hàng buộc phải cung ứng nguồn vốn tương ứng, tạo áp lực lên thị trường 1 và kéo theo lãi suất trên thị trường 2 tăng theo”, TS Nguyễn Trí Hiếu phân tích. Ông cũng dự báo tình trạng này có thể kéo dài đến giai đoạn cận Tết, khi các hoạt động tài chính – thương mại vẫn diễn ra sôi động trước kỳ nghỉ lễ.
 |
| (Nguồn: Wichart) |
Bên cạnh việc bơm ròng tiền qua kênh thị trường mở, trong tuần qua Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã thực hiện nghiệp vụ hoán đổi ngoại tệ (swap) lần thứ hai trong tháng với các ngân hàng thương mại, với kỳ hạn 14 ngày, hạn mức tối đa 500 triệu USD và tỷ giá giao dịch trong khoảng 23.948 – 23.958 VND/USD. Giao dịch này tiếp nối giao dịch tương tự vào ngày 5/12. Theo ông Phạm Chí Quang – Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ – NHNN triển khai hoán đổi ngoại tệ nhằm ổn định thị trường tiền tệ và đáp ứng nhu cầu thanh khoản của hệ thống, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm cuối năm.
Về diễn biến tỷ giá, tại phiên giao dịch ngày 12/12, tỷ giá trung tâm được NHNN niêm yết ở mức 25.148 đồng/USD, giảm 6 đồng so với phiên trước nhưng đã tăng lũy kế tới 806 đồng (hơn 3,3%) so với đầu năm. Phân tích về áp lực tỷ giá, PGS. TS Nguyễn Hữu Huân – giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM – chỉ ra rằng nguyên nhân chính là chênh lệch lãi suất giữa VND và USD, do Việt Nam duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong thời gian dài. Ông Huân lưu ý dù tỷ giá VND/USD không biến động quá mạnh, nhưng VND đã mất giá đáng kể, khoảng 9–10%, so với các đồng tiền chủ chốt khác như euro hoặc bảng Anh.
Chuyên gia nhận định tỷ giá sẽ tiếp tục là vấn đề trọng tâm trong năm 2026. Để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 10% trong năm 2026, tăng trưởng tín dụng có thể cần đạt tới 25%. Điều này đồng nghĩa với việc sẽ có một lượng tiền lớn được bơm ra nền kinh tế, tạo ra áp lực kép lên cả tỷ giá và lạm phát. Do đó, ông Huân đề xuất NHNN cần có sự chuẩn bị và kiểm soát chặt dòng tiền, đặc biệt hạn chế tiền chảy vào các kênh đầu cơ như bất động sản, nhằm đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô.
Nguồn: Tạp chí điện tử Doanh nhân Việt Nam
