Triển vọng lạc quan của cổ phiếu ngân hàng trong dài hạn. Ảnh: Trọng Hiếu.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng thêm hạn mức tín dụng cho các ngân hàng trong đầu tháng 9 vừa qua. Nhìn chung, trong đợt cấp tín dụng này, NHNN đã ưu tiên các ngân hàng thương mại có cơ cấu tín dụng lành mạnh (tỷ trọng cho vay các phân khúc rủi ro như bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp thấp và/hoặc tỷ trọng cho vay bán lẻ cao), tham gia cơ cấu lại các tổ chức tài chính yếu kém, chất lượng tài sản lành mạnh và tỷ lệ an toàn vốn.
Theo đánh giá từ CTCP Chứng khoán VnDirect, hạn mức tín dụng đã được điều chỉnh đối với một số ngân hàng, tuy nhiên mục tiêu tăng trưởng tín dụng toàn ngành vẫn duy trì 14%.
18 ngân hàng thương mại được cấp thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng chiếm khoảng 80% tín dụng hệ thống. Theo ước tính, với hạn mức tín dụng mới, tổng tăng trưởng tín dụng sẽ đạt khoảng 13% vào cuối năm – tiệm cận với mục tiêu 14% của NHNN. Vì vậy, với mục tiêu hàng đầu là kiểm soát lạm phát và ổn định vĩ mô hiện nay, VnDirect nhận định để có thêm một đợt tăng hạn mức tín dụng nữa từ giờ cho đến hết năm là khá hạn chế.
Lãi suất tiền gửi ở mức thấp nhất lịch sử kể từ năm 2020 đã tạo điều kiện cho chi phí vốn của các ngân hàng giảm mạnh trong giai đoạn đó. Tuy nhiên, VnDirect nhận định điều này sẽ không còn duy trì kể từ nửa cuối năm 2022 trở đi, do (1) nhu cầu huy động vốn của các ngân hàng tăng lên do hạn mức tín dụng mới, (2) chênh lệch giữa tăng trưởng tín dụng-huy động, (3) FED dự kiến sẽ tăng lãi suất hơn nữa vào cuối năm 2022, (4) đồng USD tăng giá mạnh gây áp lực lên tỷ giá và lãi suất. Nhìn chung, lãi suất huy động sẽ tăng 30-50 điểm cơ bản vào năm 2022.
Do đó, cho vay bán lẻ là lựa chọn tối ưu của các ngân hàng. Bộ Tài chính đã và đang rà soát khung pháp lý (Nghị định 153 sửa đổi) với các điều kiện khắt khe hơn đối với các tổ chức phát hành trái phiếu, đặc biệt là phát hành riêng lẻ, trong đó nêu bật một số trường hợp huy động sai mục đích.
Nghị định 153 của Chính phủ quy định về phát hành riêng lẻ, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường nội địa và chào bán trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường quốc tế đã được sửa đổi với mục đích trên (Nghị định 65).
"Với mục tiêu hướng tới sự phát triển bền vững của thị trường, việc thay đổi theo những sửa đổi nói trên sẽ không thể hoàn thiện “một sớm một chiều” mà sẽ cần thời gian để mọi thứ trở nên ổn định. Do đó, chúng tôi cho rằng thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ còn tăng trưởng chậm cho đến ít nhất là sang năm sau; và điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng tín dụng và NIM nửa cuối năm nay của các ngân hàng, đặc biệt là các ngân hàng có tỷ trọng trái phiếu doanh nghiệp trong danh mục tín dụng lớn", VnDirect phân tích.
Để vượt qua khó khăn nói trên, hầu hết các ngân hàng đã đẩy mạnh hoạt động cho vay bán lẻ kể từ quý II/2022 để cân bằng rủi ro chất lượng tín dụng/tài sản và tối ưu NIM.
Lạc quan trong dài hạn
VnDirect cho rằng nên thận trọng với nhóm ngân hàng trong ngắn hạn do những lo ngại về chi phí vốn tăng và tăng trưởng tín dụng hạn chế. Tuy nhiên về dài hạn, các ngân hàng vẫn có thể tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ ở mức 31%/15% trong giai đoạn 2022-2023, được hỗ trợ bởi chất lượng tài sản vững chắc, thu nhập từ phí cải thiện và tỷ lệ chi phí tín dụng giảm mạnh.
Đợt điều chỉnh gần đây của thị trường đã đưa định giá ngành ngân hàng xuống mức hấp dẫn với 1,3 lần P/B 2022, thấp hơn 35% so với mức trung bình 3 năm là 2,0 lần. Những lo ngại của thị trường về lạm phát và nợ xấu gia tăng đã làm ảnh hưởng đến tâm lý của các nhà đầu tư đối với triển vọng ngành ngân hàng kể từ đầu năm. Hơn nữa, tâm lý thị trường đối với nhóm ngân hàng còn bị ảnh hưởng hơn khi thị trường vốn bắt đầu chịu sự giám sát chặt chẽ hơn, bất chấp mục đích để cải thiện tính minh bạch và bền vững của thị trường vốn trong dài hạn.
VnDirect tin rằng các ngân hàng sẽ đủ khả năng để vượt qua khó khăn này nhờ chất lượng tài sản vững chắc và khả năng kiểm soát tốt đối với các mảng cho vay rủi ro cao.
