Phiên tòa được bảo vệ nghiêm ngặt
Cụ thể, các bị cáo bị Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đưa ra xét xử trong vụ án gồm:
Nguyễn Thị Kim Anh (nguyên Phó trưởng phòng Phòng chống tham nhũng, Thanh tra Bộ Xây dựng, Trưởng Đoàn thanh tra tại tỉnh Vĩnh Phúc), bị truy tố tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 355 Bộ luật Hình sự;
Nguyễn Thùy Linh (cán bộ hợp đồng Phòng giám sát, kiểm tra và xử lý sau thanh tra, Bộ Xây dựng), bị truy tố tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", quy định tại điểm a, khoản 3, Điều 355 Bộ luật Hình sự;
Đặng Hải Anh (cán bộ hợp đồng Phòng Thanh tra xây dựng số 2) và Nguyễn Thị Kim Liên (cán bộ phòng Thanh tra xây dựng 3, Thanh tra Bộ Xây dựng) bị truy tố tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", quy định tại điểm d, khoản 2, Điều 355 Bộ luật Hình sự.
Bị cáo Đặng Hải Anh tại phiên tòa. (Ảnh: Ngọc Hải)
Theo ghi nhận của PV, sáng cùng ngày tại Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc, lực lượng chức năng đã xuất hiện từ sớm để bảo vệ tại phiên tòa, an ninh được thắt chặt.
Thư ký phiên tòa đang kiểm tra sự có mặt của các bị hại, các bị cáo. Những người ra vào khu vực xử án được kiểm tra giấy tờ kỹ càng. Có rất đông các đơn vị truyền thông tới tham dự đưa tin phiên tòa.
Theo quan sát của PV, cựu Trưởng Đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng xuất hiện với dáng vẻ phờ phạc tại phiên tòa.
Theo cáo trạng, tháng 3/2019, bà Nguyễn Thị Kim Anh được điều động, luân chuyển làm Phó trưởng phòng Chống tham nhũng - Thanh tra Bộ Xây dựng và được giao làm trưởng đoàn thanh tra tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.
Kim Anh biết rõ đối tượng thanh tra của Bộ xây dựng là UBND huyện Vĩnh Tường, còn UBND các xã, thị trấn không phải là đối tượng thanh tra và không được thanh tra đối với các dự án công trình do UBND cấp xã làm chủ đầu tư.
An ninh tại phiên tòa được thắt chặt, những người ra vào khu vực xử án đều được kiểm tra giấy tờ. (Ảnh: Ngọc Hải)
Nhưng với mục đích cá nhân, Kim Anh nhận thấy việc thanh tra đến đơn vị cấp xã sẽ phát hiện nhiều vi phạm từ đó có nhiều đơn vị phải nộp tiền theo yêu cầu của Đoàn thanh tra để xin giảm nhẹ vi phạm. Đến tháng 3/2019, Kim Anh đã gọi điện cho một số cán bộ phòng Kinh tế hạ tầng của huyện yêu cầu tổng hợp, báo cáo toàn bộ các dự án công trình xây dựng do 29 xã, thị trấn làm chủ đầu tư từ 2013-2018.
Xe thùng chở các bị cáo đến phiên tòa. (Ảnh: Ngọc Hải)
Sau khi nhận được danh sách của Phòng Kinh tế Hạ tầng, Kim Anh cùng với các đồng phạm của mình đã soạn thảo quyết định và kế hoạch thanh tra nhưng phần nội dung không nêu đối tượng thanh tra nà chỉ nêu nội dung, phạm vi thanh tra là "Thanh tra công tác quy hoạch, quản lý thực hiện quy hoạch được duyệt, công tác cấp phép xây dựng, quản lý sau cấp phép và công tác đầu tư xây dựng tại một số dự án trên địa bàn huyện Vĩnh Tường" nhằm che giấu mục đích thanh tra vượt ra ngoài đối tượng, phạm vi cho phép là tiến hành thanh tra trực tiếp đến tất cả các dự án đầu tư xây dựng do UBND cấp xã làm chủ đầu tư để trục lợi.
Khi dự thảo biên bản kết quả làm việc kiểm tra, bà Kim Anh và những người trong đoàn đã nêu ra nhiều vi phạm của các chủ đầu tư và doanh nghiệp. Sau khi nhận được dự thảo biên bản làm việc, các nhà thầu đã tìm gặp đoàn thanh tra để bổ sung hồ sơ, giải trình về các lỗi vi phạm nhưng không được chấp nhận.
Cựu Trưởng Đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng Nguyễn Thị Kim Anh được dẫn giải đến tòa. (Ảnh: Ngọc Hải)
Thậm chí bà Kim Anh và Hải Anh còn đưa ra các lý do để gây khó khăn cho doanh nghiệp, dọa nếu không thừa nhận vi phạm sẽ yêu cầu nhà thầu về Hà Nội để giải trình.
Do đó, một số nhà thầu, chủ đầu tư đã đề nghị trưởng đoàn thanh tra tạo điều kiện bỏ qua hoặc giảm nhẹ các lỗi vi phạm. Cả bà Kim Anh và Hải Anh đã "lật bài ngửa" yêu cầu những nhà thầu này phải đưa tiền cho đoàn thanh tra để bỏ qua lỗi vi phạm.
Khi trao đổi, yêu cầu về số tiền phải đưa, hai người này đều viết ra giấy hoặc đánh số trên máy tính đưa cho họ xem rồi xóa, rất ít khi nói bằng lời để tránh việc bị ghi âm.
Trưởng đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng bàn bạc, thống nhất tiền ăn chia
Theo cáo trạng, bị can Kim Anh đã gặp, bàn bạc riêng với một số thành viên trong đoàn thanh tra, thống nhất việc thu tiền và ăn chia số tiền thu được của các đơn vị bị kiểm tra.
Theo đó, đối với những nhà thầu do Hải Anh phụ trách kiểm tra thì bị can này sẽ tự quyết định số tiền họ phải nộp theo tỉ lệ % số tiền trên hợp đồng. Hải Anh được chia 1/3 tổng số tiền thu được, còn lại bà Kim Anh được hưởng một nửa và một nửa để chi phí chung cho đoàn thanh tra.
Cơ quan điều tra xác định, lần chia tiền đầu tiên của các bị cáo diễn ra ngay tại trụ sở Bộ Xây dựng.
Còn những dự án do bị can Thùy Linh phụ trách, bà Kim Anh bàn bạc thống nhất sẽ yêu cầu phải nộp 5% trên giá trị hợp đồng đối với nhà thầu tư vấn và 0,15% giá trị hợp đồng đối với nhà thầu thi công kiểm tra về điều kiện năng lực.
Tổng số tiền chia được sẽ chia cho Thùy Linh 1/3, số còn lại Kim Anh được hưởng một nửa và một nửa dùng làm chi phí cho đoàn.
Cơ quan điều tra đã làm rõ lần chia tiền đầu tiên diễn ra ngay tại trụ sở Bộ Xây dựng vào tháng 5/2019, bà Kim Anh chia cho Thùy Linh 15 triệu đồng.
Tương tự, những dự án do bà Kim Anh trực tiếp phụ trách sẽ yêu cầu phải nộp 5% trên giá trị hợp đồng đối với nhà thầu tư vấn và 0,15% giá trị hợp đồng đối với nhà thầu thi công kiểm tra về điều kiện năng lực.
Sau khi thu tiền từ các đơn vị, bà Kim Anh và đồng phạm cùng bóc phong bì, kiểm đếm rồi chia nhau theo tỉ lệ đã thỏa thuận. Số tiền còn lại được bà Kim Anh mang gửi ngân hàng hoặc cất giấu tại tủ gỗ trong phòng làm việc.
Với thủ đoạn như trên, từ cuối tháng 5/2019 đến 12/6/2019, các bị can Kim Anh, Hải Anh đã thu tiền của rất nhiều cá nhân, đơn vị liên quan đến hoạt động thanh tra. Do bức xúc với việc làm này, nhiều chủ doanh nghiệp, kế toán UBND xã đã tố cáo hành vi của đoàn thanh tra đến Cơ quan công an.
Quá trình điều tra, các bị can khai nhận tổng số tiền thu từ đại diện các doanh nghiệp, chủ đầu tư từ hoạt động thanh tra tại huyện Vĩnh Tường là hơn 2,153 tỉ.
Cơ quan điều tra đã chứng minh làm rõ số tiền những người này chiếm đoạt thu lợi bất chính là 2,057 tỉ, trong đó riêng bà Kim Anh, người được xác định là người chủ mưu chỉ đạo điều hành và trực tiếp thực hiện, chiếm đoạt hơn 1,3 tỉ.
Theo cáo trạng của Viện kiểm sát tỉnh Vĩnh Phúc:"Hành vi của các bị can gây mất lòng tin trong quần chúng nhân dân đối với ngành thanh tra, làm giảm lòng tin của quần chúng nhân dân trong công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng khi các bị can là người đang thực hiện công vụ trong phòng chống tham nhũng nên cần xử lý nghiêm".
