Quy định mới đặt ra nhiều băn khoăn
Theo dự thảo Nghị định của Bộ Tài chính, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên sẽ bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Quy định này nhằm tăng tính minh bạch trong quản lý thuế, song đang tạo ra nhiều ý kiến trái chiều từ các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, đặc biệt tại các đô thị lớn.
 |
Doanh thu cao chưa phản ánh đúng lợi nhuận
Là chủ một salon tóc tại quận Cầu Giấy (Hà Nội), anh Nguyễn Huy Chuyên cho rằng ngưỡng doanh thu 1 tỉ đồng/năm cần được xem xét trong bối cảnh đặc thù từng khu vực. Theo anh, tại nông thôn, mức doanh thu này có thể đồng nghĩa với lợi nhuận tương đối tốt, nhưng ở đô thị, con số trên chỉ tương đương chưa đến 100 triệu đồng/tháng, trong khi chi phí mặt bằng, nhân công và nguyên vật liệu rất cao. Doanh thu lớn không đồng nghĩa với việc hộ kinh doanh có thu nhập cao hay dư dả.
 |
Chi phí tuân thủ tạo thêm áp lực
Nhiều hộ kinh doanh lo ngại rằng việc bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử sẽ kéo theo hàng loạt chi phí mới. Ngoài tiền mua phần mềm, chữ ký số, hóa đơn điện tử, họ còn phải thuê thêm người hỗ trợ kê khai, kế toán, đặc biệt trong các giai đoạn cao điểm. Những khoản chi này, theo phản ánh của tiểu thương, có thể “ăn mòn” phần lớn lợi nhuận vốn đã không cao.
Tiểu thương chợ truyền thống gặp nhiều khó khăn
Chị Hoàng Ngân, một tiểu thương kinh doanh quần áo tại chợ Nhà Xanh (Hà Nội), cho biết việc ghi chép, quản lý hàng hóa đã chiếm nhiều thời gian, nay nếu phải xuất hóa đơn điện tử cho từng giao dịch sẽ rất áp lực. Vào các dịp cận Tết, lượng khách tăng mạnh nhưng lợi nhuận không tăng tương ứng, trong khi chi phí thuê thêm nhân công để hỗ trợ kê khai hóa đơn lại là gánh nặng lớn.
Gánh nặng chi phí chồng chất
Tại TP Hồ Chí Minh, chị T.T – chủ một cửa hàng tạp hóa – cho biết doanh thu mỗi năm của cửa hàng vượt 3 tỉ đồng, song lợi nhuận ròng hàng tháng chỉ ở mức 30–35 triệu đồng. Khi cộng dồn các khoản chi như phần mềm bán hàng, hóa đơn điện tử, kế toán, thuế, bảo hiểm xã hội, tiền điện nước và các chi phí vận hành khác, thu nhập thực tế của gia đình chị chỉ còn khoảng 10–15 triệu đồng/tháng. “Doanh thu lớn nhưng lời mỏng, nếu thêm chi phí tuân thủ thì rất khó trụ vững”, chị chia sẻ.
Đề xuất phân loại linh hoạt theo khu vực và mô hình
Từ thực tế trên, nhiều hộ kinh doanh kiến nghị không nên áp dụng cứng một ngưỡng doanh thu chung cho tất cả. Thay vào đó, cần có sự phân loại theo khu vực đô thị – nông thôn hoặc theo ngành nghề, quy mô kinh doanh. Một số ý kiến cho rằng nên ưu tiên áp dụng hóa đơn điện tử bắt buộc với các doanh nghiệp giao hàng, bán buôn, còn các tiểu thương bán lẻ trực tiếp có thể được quản lý thông qua phần mềm bán hàng để giảm chi phí.
Cần hài hòa giữa quản lý và sinh kế
Giới kinh doanh nhỏ lẻ kỳ vọng chính sách mới sẽ được hoàn thiện theo hướng vừa đảm bảo mục tiêu quản lý thuế minh bạch, vừa không tạo thêm áp lực quá lớn lên sinh kế của hàng triệu hộ kinh doanh. Việc lắng nghe và điều chỉnh phù hợp thực tiễn được xem là yếu tố then chốt để quy định đi vào cuộc sống một cách hiệu quả và bền vững.
