Trong báo cáo phân tích về ngân hàng ACB, Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho rằng hoạt động banca của ngân hàng đầy hứa hẹn, cùng với giao dịch trái phiếu hiệu quả và thu nhập từ hoạt động ngoại hối hỗ trợ thu nhập ngoài lãi.
Đối với mảng bancassurance, BVSC nhận định, ACB sở hữu nhiều lợi thế cạnh tranh cho đối tác bảo hiểm để đảm bảo đạt được một thỏa thuận banca độc quyền với những điều khoản có lợi cho ACB.
BVSC cho biết, Top 5 nhà phân phối banca ở Việt Nam tính đến cuối năm 2019, gồm: VIB (14,3%, hợp đồng độc quyền với Prudential), MBB (10,9%, qua MB Ageas Life JV), TCB (9,1%, hợp đồng độc quyền với Manulife), STB (7,8%, hợp đồng độc quyền với Dai-ichi Life), và ACB (6,1%, đối tác toàn diện với AIA, Manulife và FWD).
Hiện nay ACB chưa có thỏa thuận độc quyền nào, nhưng thị phần đứng ở vị trí thứ năm, và vị trí này đã có thay đổi sau 9 tháng, đây là điểm hấp dẫn của ACB trong lĩnh vực phân phối banca.
ACB cũng chứng tỏ khả năng tăng cường hiệu quả kinh doanh banca bất chấp những bất ổn do COVID-19 và việc chưa ký hợp đồng banca độc quyền. Ngân hàng đã có kết quả hoạt động bancassurance tốt từ đầu năm, mở rộng quy mô, vươn lên vị trí thứ ba trong 9 tháng đầu năm từ vị trí thứ 5 trong năm 2019.
Dù dữ liệu hiệu suất banca trong 9 tháng đầu năm vẫn chưa có, nhóm phân tích đã dựa trên tổng phí bảo hiểm thuần mới (NWP) của các ngân hàng để xem xét hiệu suất bán hàng banca của mỗi ngân hàng so với quy mô nhân viên và chi nhánh thực.
Với vị thế thứ 5 trên thị trường tín đến cuối năm 2019, năng suất bán hàng của ACB vẫn kém các ngân hàng khác, minh chứng là tỷ lệ NWP/nhân viên đạt 55,2 triệu đồng và NWP/chi nhánh đạt 1,74 tỷ/chi nhánh, thấp hơn nhiều so với MBB (70,2 triệu/NV; 3,7 tỷ/CN), TCB (90,1 triệu/NV; 2,9 tỷ/CN), hay VIB (204,6 triệu/NV; 9,0 tỷ/CN).
Ở góc nhìn tích cực, có thể nhận định khi ACB ký hợp đồng độc quyền, ACB sẽ còn nhiều dư địa để nâng cao năng suất kinh doanh. Bên cạnh đó, BVSC cũng kỳ vọng rằng kết quả kinh doanh banca hấp dẫn trước khi ký hợp đồng banca độc quyền này sẽ giúp gia tăng quyền thương lượng cho ACB với công ty bảo hiểm nhân thọ, qua đó đạt được tổng phí trả trước cao hơn so với các ngân hàng khác.
Nhóm phân tích dựa trên hai thương vụ banca độc quyền mới nhất ở Việt Nam là: VCB – FWD và TPB – Sun Life, đều được diễn ra trong tháng 11/2019 nhằm ước tính số tiền trả trước mà ACB có thể nhận được nếu như đạt được một thỏa thuận banca độc quyền. Theo Bloomberg, mức phí trả trước mà FWD công bố trả cho VCB là khoảng 400 triệu đô cho 15 năm hợp tác, còn TPB thì nhận được khoảng 75,3 triệu đô từ thương vụ banca của mình.
Từ góc độ cơ sở khách hàng, BVSC phân tích cách các công ty bảo hiểm đưa ra mức phí trả trước. Như vậy, FWD sẵn sàng chi trả 25,6 USD cho mỗi khách hàng của VCB, trong khi Sun Life trả mức cao hơn là 30,1 USD cho mỗi khách hàng của TPB. Mặc dù chi phí trả trước này dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, sự khác biệt về phí trả trước giữa các ngân hàng có thể là do dư địa tăng trưởng cũng như khả năng mở rộng cơ sở khách hàng của mỗi ngân hàng.
Tính đến cuối quý 3, cơ sở khách hàng của ACB đã mở rộng lên 3,1 triệu người, tăng khoảng 300 nghìn khách hàng, tương đương 10,7% từ mức 2,8 triệu cuối năm 2019. Mặc dù đây đã là mức tăng trưởng đáng khích lệ, vượt xa mức tăng trưởng hữu cơ hàng năm khoảng 250 nghìn tỷ/năm ( thông qua mô hình giới thiệu truyền thống, theo ACB), BVSC cho rằng ACB có thể làm tốt hơn nữa nếu đại dịch COVID-19 không xảy ra.
Với cơ sở khách hàng DNVVN tương đối và các sang kiến được triển khai một cách chủ động, chúng tôi cho rằng ACB có thể tiếp tục mở rộng tệp khách hàng và tận dụng các cơ hội bán chéo trong giai đoạn bình thường mới.
Hợp đồng banca độc quyền không chỉ giúp ACB kiếm được một khoản phí trả trước cao hơn so với các NH khác (với cơ sở khách hàng hiện tại BVSC ước tính upfront fee của ACB có thể hơn 90 triệu USD), mà còn tạo ra một nguồn thu nhập ổn định sau này.
Trong khi đó, Công ty chứng khoán SSI đưa giả định về một khoản phí trả trước theo thỏa thuận bancassurance độc quyền có thể giúp làm tăng tổng vốn chủ sở hữu của ACB năm 2021. Quan sát các giao dịch bancassurance độc quyền gần đây, phí bancassurance mỗi khách hàng dao động từ 20 USD đến 35 US. Do đó, SSI Research giả định phí độc quyền trong trường hợp của ACB có thể khoảng 2.500 - 3.000 tỷ đồng, giúp tăng vốn chủ sở hữu năm 2021. BVPS 2021 được ước tính sẽ tăng từ 6-7%.
