Cổ phiếu ITA bị cắt margin trên sàn HoSE
Công ty CP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo – (HoSE: ITA) do bà Đặng Thị Hoàng Yến (Maya Dangelas) là Chủ tịch HĐQT hiện chưa công bố báo cáo tài chính (BCTC) soát xét bán niên 2022, nhưng đã có sự thay đổi bản BCTC tự lập ban đầu với lý do “hoạch toán sai”.
Vừa qua, HoSE đã ra quyết định đưa gần 940 triệu cổ phiếu ITA vào diện cảnh báo từ ngày 6/9, do công ty Tân Tạo đã vi phạm quy định về công bố thông tin từ 4 lần trở lên trong một năm theo Quy chế Niêm yết và giao dịch chứng khoán niêm yết của HoSE.
Cụ thể vụ việc, mức biến động lớn giữa báo cáo mới và cũ là số tiền và mục địch doanh nghiệp này tạm ứng cho bà Đặng Thị Hoàng Yến: Theo BCTC công bố cuối tháng 7, công ty Tân Tạo tạm ứng cho bà Yến 1.936 tỷ đồng để tham gia dự án ở Hoa Kỳ, trước đó ở quý 1 chỉ ghi nhận gần 63 tỷ đồng.
Sau đó, tại BCTC công bố ngày 5/8, công ty Tân Tạo đính chính lại chỉ tạm ứng cho bà Yến chỉ 633 tỷ đồng, chênh lệch hơn 1.300 tỷ đồng so với trước đó công bố và cả mục đích sử dụng khoản tạm ứng này cũng bị đổi từ “tham gia dự án tại Hoa Kỳ” thành “hợp đồng chuyển nhượng cổ phần” theo nghị quyết đại hội đồng cổ đông thường niên đã thông qua ngày 29/4/2022.
Bên cạnh đó, việc điều chỉnh khoản tạm ứng này, đã khiến cho cơ cấu tài sản của công ty Tân Tạo biến động đáng kể: Theo BCTC ban đầu ghi nhận giá trị tài sản ngắn hạn là 7.600 tỷ đồng thì nay giảm còn khoảng 6.260 tỷ đồng. Thay vào đó, tài sản dài hạn tăng từ 5.640 tỷ đồng lên 6.980 tỷ đồng. Tuy vậy, tổng tài sản của công ty Tân Tạo tại thời điểm kết quý 2/2022 vẫn không đổi so với BCTC công bố trước đây, đạt hơn 13.000 tỷ đồng gần như đi ngang so với đầu năm.
Trước sự thay đổi bất thường này, HoSE đã gửi công văn yêu cầu công ty Tân Tạo giải trình về việc điều chỉnh BCTC hợp nhất quý 2 và làm rõ các nội dung liên quan, tuy nhiên, Tân Tạo liên tục trì hoãn giải trình.
Mặc khác, tại phiên họp Đại hội Cổ đông thường niên 2022 vừa qua, phía công ty cho biết cổ phiếu ITA có tổng cộng 65.000 cổ đông. Như vậy, thông tin bị cắt margin còn có thể ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động mua bán và chất lượng tài sản của nhiều cổ đông ITA - nhất là những nhà đầu tư đang vay margin tỷ lệ cao, lao đao trước nguy cơ bị bán giải chấp trong bối cảnh cổ phiếu ITA đã lao dốc mạnh 60% từ đỉnh giá hồi đầu năm.
KBC gây sốc khi “bốc hơi” hơn 2.000 tỷ đồng sau soát xét
Tổng Công ty CP Phát triển Đô thị Kinh Bắc – (HoSE: KBC) của Chủ tịch HĐQT Đặng Thành Tâm (em bà Đặng Thị Hoàng Yến), gây sốc khi “bốc hơi” 92% từ mức 2.457 tỷ đồng tại BCTC tự lập trước đó xuống mức chỉ còn 200 tỷ đồng sau BCTC bán niên soát xét.
Trước đó, công ty Kinh Bắc ghi nhận kết quả kinh doanh quý 2 đáng kinh ngạc, khi lợi nhuận sau thuế thu về gấp 46 lần so với cùng kỳ đạt 1.893 tỷ đồng. Kéo ổng mức lãi sau thuế bán niên lên đến hơn 2,4 nghìn tỷ đồng.
Ngay sau đó, công ty Kinh Bắc đã có văn bản giải trình theo quy định. Doanh nghiệp này lý giải, mức chênh lệch là do “công ty đang kế toán ban đầu tạm thời thu nhập từ chệnh lệch giữa phần sở hữu trong tài sản thuần của bên bị mua và giá phí hợp nhất kinh doanh từ giao dịch tăng tỷ lệ sở hữu lên 48% với Công ty CP Đầu tư Sài Gòn – Đà Nẵng”. Công ty Kinh Bắc cho biết, theo báo cáo tư vấn thẩm định giá độc lập, giá trị hợp lý tài sản thuần của Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng ước tính là khoảng 4.805 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo ý kiến của đơn vị kiểm toán Công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam, việc hoàn tất kế toán tạm thời hay đánh giá lại tài sản của Đầu tư Sài Gòn - Đà Nẵng sẽ được ghi nhận sau khi đơn vị kiểm toán hoàn thành việc soát xét định giá và ghi nhận vào BTCT hợp nhất năm 2022.
Do đó, trên BCTC bán niên, công ty Kinh Bắc chưa được ghi nhận thu nhập từ giao dịch định giá tài sản này, kéo theo mức lợi nhuận của Kinh Bắc giảm 2.257 tỷ đồng. Với việc lãi sau thuế bán niên giảm sốc, công ty Kinh Bắc chỉ mới đạt được 4,4% kế hoạch lợi nhuận sau thuế đặt được đặt ra tại Đại hội Cổ đông năm 2022.
Cổ phiếu ITA và KBC gây thất vọng
Vào cuối năm 2021, ITA bất ngờ phi mã tăng giá lên 220% từ 5.500 đồng lên 17.600/CP. Cổ phiếu tăng giá đẩy tài sản của bà Đặng Thị Hoàng Yến lên cao, thời điểm đó bà Yến nắm giữ hơn 5,79% vốn tương ứng hơn 54.300 đơn vị cổ phiếu.
Nhưng hiện nay, rất nhiều nhà đầu tư đang “lao đao” với cổ phiếu ITA, khi giá cổ phiếu chỉ còn quanh mức 7.000 đồng, cộng thêm bị HoSE loại khỏi danh sách ký quỹ.
Sau những tiêu cực này, ITA đã đi ngược lại với sự ủng hộ và lòng trung thành của các cổ đông và nhà đầu tư, trước đó bà Yến tuyên bố “Tôi tin rằng năm sau, ITA sẽ trở lại thời hoàng kim và trở thành một trong những cổ phiếu sẽ đóng góp tích cực vào phát triển nền kinh tế. Gái có công, chồng chẳng phụ”.
Với cổ phiếu KBC, trước đó cũng có pha tăng thần tốc lên 30% đạt 46.100 đồng/CP chỉ trong 1 tháng cuối năm 2021. Lúc này, Chủ tịch HĐQT Đặng Thành Tâm sở hữu hơn 85 triệu cổ phiếu, chiếm tỷ lệ 14,96% tương giá trị đạt hơn 4.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, ông Đặng Thành Tâm còn sở hữu 3,1% vốn điều lệ tại ITA và 23,69% tại SGT. Đà tăng mạnh mẽ của 3 mã cổ phiếu chị em họ Đặng lúc bấy giờ đã giúp ông Tâm vươn lên đứng thứ 38 trong danh sách những người giàu nhất sàn chứng khoán.
Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, cả hai mã KBC và SGT đã giảm hơn 25% so với vùng đỉnh hồi cuối năm 2021. Trước đó, ông Đặng Thành Tâm từng nói “Ai bỏ KBC sau này ôm hận”.