Dịch Covid-19 có nhiều diễn biến phức tạp ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của các ngân hàng tại Việt Nam, trong đó có hoạt động kinh doanh thẻ. Doanh số sử dụng thẻ và doanh số thanh toán thẻ của nhóm các ngân hàng lớn liên tiếp giảm kể từ đầu năm.
Tuy nhiên, các ngân hàng Việt Nam hiện đang phải trả nhiều loại phí đối với 1 giao dịch, vừa thu theo số lượng giao dịch vừa thu theo doanh số giao dịch dẫn đến tình trạng thu phí chồng phí.
Ví dụ, trên 1 giao dịch thẻ, Visa và MasterCard có thể thu các loại phí như phí cấp phép (authorization), phí thanh toán (settlement), phí thương hiệu, phí chi tiêu trong/ngoài Việt Nam, phí dịch vụ và các loại phí khác theo loại giao dịch.
Không những thế, ông Nguyễn Toàn Thắng, Tổng thư ký VNBA còn cho biết mức thu phí của các tổ chức thẻ quốc tế như Visa và MasteCard là rất cao so với mặt bằng phí trong nước, nhất là nếu so với mức thu phí chuyển mạch thẻ nội địa.
Do vậy, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã đề nghị tổ chức thẻ quốc tế xem xét một số giải pháp trong vòng 12 tháng tới là giảm tối thiểu 50% phí xử lý giao dịch đối với cả ngân hàng thanh toán và ngân hàng phát hành, áp dụng cơ chế thu 1 loại phí đối với 1 giao dịch và không thu phí đối với giao dịch lỗi.
Dưới tác động của dịch Covid-19, doanh số thanh toán sụt giảm mạnh dẫn đến ngân hàng thanh toán không có doanh thu từ phí thanh toán nhưng vẫn phải chịu chi phí đầu tư, bảo dưỡng và vận hành hệ thống thanh toán thẻ.
Đồng thời, phí trao đổi (interchange fee) mà ngân hàng thanh toán phải trả cho ngân hàng phát hành rất cao kèm theo các phí khác cho tổ chức thẻ quốc tế.
Trước tình hình đó, VNBA đề nghị tổ chức thẻ quốc tế Visa và MasterCard giảm mức phí interchange cho các nhóm ngành nghề căn cứ theo mức độ ảnh hưởng của dịch bệnh.
Về các giải pháp dài hạn, đối với phí trả cổng thanh toán (giao dịch thanh toán thẻ trực tuyến), VNBA đề nghị giảm 50% phí xử lý giao dịch (tương đương còn 0,015 USD/giao dịch), miễn thu các loại phí đăng ký và sử dụng dịch vụ cổng cho đơn vị chấp nhận thẻ, ngân hàng thanh toán và phí bảo trì hàng tháng.
Ngoài ra, VNBA cũng đề nghị Visa và MasterCard đơn giản hóa cơ chế thu phí, có chính sách ưu đãi đối với các giao dịch trong nước đồng thời giảm bớt mức phí.
Trước những đề nghị trên, ông Nguyễn Toàn Thắng cho biết: "Ngay sau khi Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam có công văn đề nghị, 2 tổ chức thẻ quốc tế Visa và Mastercard đã tiếp xúc, có ý kiến trả lời với hiệp hội. Qua đó, 2 tổ chức thẻ quốc tế đều bày tỏ thiện chí với các đề nghị từ phía Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, hứa xem xét để giải quyết thỏa đáng. Đồng thời, Visa và Mastercard cũng giải thích về chính sách phí toàn cầu của mình.”
Tuy nhiên đến nay, phản hồi của Visa và MasterCard mới chỉ dừng lại ở việc “hứa xem xét” và vẫn chưa có giải pháp thiết thực nào.
Trao đổi với TS. Nguyễn Trí Hiếu về vấn đề này, ông nhấn mạnh: “Khi các ngân hàng Việt Nam đã thực hiện miễn, giảm phí thì không có lý gì mà Visa và MasterCard không miễn, giảm phí để hỗ trợ các khách hàng tại Việt Nam”.
Ông cho rằng, để hiệu quả hơn, đã đến lúc không chỉ Hiệp hội Ngân hàng hay Ngân hàng Nhà nước mà các cơ quan bộ, ngành như Bộ Tài chính cần phải vào cuộc và lên tiếng mạnh mẽ để yêu cầu các tổ chức thẻ quốc tế thực hiện miễn, giảm phí cho các ngân hàng Việt Nam.