Ngày 24/7, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Khu vực 13 vừa thông báo kết luận thanh tra số 289/TB-TTRA đối với Ngân hàng Thương mại Cổ phần Việt Nam Thương Tín chi nhánh Long An (Vietbank Long An).
Thanh tra chỉ ra nhiều vi phạm tại Vietbank Long An (ảnh minh họa).
Theo nội dung thanh tra, Vietbank Long An được NHNN Việt Nam chấp thuận thành lập và khai trương hoạt động từ ngày 29/10/2010 (theo Văn bản số 6101/NHNN-TTGSNH của Thống đốc NHNN Việt Nam cấp ngày 13/8/2010). Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động Chi nhánh số 2200269805-009 do phòng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Long An cấp ngày 08/9/2010, đăng ký thay đổi lần thứ 9 ngày 19/4/2024, địa chỉ trụ sở tại 292-294-296 Hùng Vương, Phường 3, Thành Phố Tân An, Tinh Long An (địa chỉ mới từ ngày 01/7/2025: 292-294-296 Hùng Vương, Phường Long An, Tinh Tây Ninh).
Người đứng đầu Chi nhánh là ông Lê Quí Đôn - Giám đốc (được bổ nhiệm theo Quyết định số 08/2025/QĐ-HĐQT ngày 21/01/2025 của Hội đồng quản trị Vietbank; Văn bản số 168/LAN-TTGSNH ngày 06/02/2025 của Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh Long An về việc thông báo thay đổi thông tin người đứng đầu Vietbank Long An).
Vietbank Long An được phép thực hiện hoạt động nghiệp vụ như: nhận tiền gửi, phát hành chứng chỉ tiền gửi, cấp tín dụng, mở tài khoản thanh toán, cung ứng các phương tiện thanh toán, kinh doanh cung ứng dịch vụ ngoại hối, hoạt động đại lý bảo hiểm và các hoạt động trung gian tiền tệ khác (mã ngành 6419) theo quy định của pháp luật.
Đến thời điểm 31/3/2025, mạng lưới hoạt động của Vietbank Long An trên địa bàn tỉnh Long An bao gồm 01 chi nhánh và 03 phòng giao dịch (PGD) trực thuộc: PGD Bến Lức; PGD Cần Giuộc và PGD Đức Hòa.
Kết luận thanh tra chỉ ra những việc Vietbank Long an làm đúng, làm tốt và hiệu quả bao gồm: Trong thời kỳ thanh tra, Vietbank Long An hoạt động tương đối ổn định, các chỉ tiêu về nguồn vốn và sử dụng vốn tăng trưởng qua các năm, kết quả kinh doanh có lợi nhuận.
Vietbank Long An về cơ bản chấp hành tốt các quy định của NHNN Việt Nam và quy định của pháp luật về hoạt động huy động vốn; việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ tín dụng và việc cung ứng dịch vụ thanh toán; công tác phòng, chống rửa tiền; phòng, chống tài trợ khủng bố; phòng chống tài trợ vũ khí huỷ diệt hàng loạt; hoạt động đại lý bảo hiểm.
Bênh cạnh những mặt làm được, Thanh tra cũng chỉ ra nhiều nội dung vi phạm, rủi ro trong quá trình hoạt động.
Về nguyên tắc cho vay, vay vốn. Khách hàng sử dụng vốn vay không đúng mục đích đã cam kết với Đơn vị, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 4 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN (và các văn bản sửa đổi, bổ sung khác).
Kết luận thanh tra Vietbank Long An.
Nguyên nhân là do khách hàng chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm của mình khi vay vốn. Đơn vị kiểm tra việc sử dụng vốn vay của khách hàng nhưng không đánh giá đúng thực tế tình hình sử dụng vốn, không phát hiện trường hợp khách hàng sử dụng vốn không đúng mục đích,
Trách nhiệm trong vấn đề này thuộc trách nhiệm trực tiếp của khách hàng vay vốn sử dụng vốn sai mục đích; người được phân công kiểm tra, giám sát khoản vay; trách nhiệm chung của lãnh đạo Đơn vị trong công tác điều hành.
Về thẩm định, quyết định cho vay, đơn vị thẩm định và xét duyệt cho vay chưa chặt chẽ, vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 17 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN.
Nguyên nhân do đơn vị chưa nhận thức và thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong công tác thẩm định, xét duyệt cho vay. Khả năng phân tích, đánh giá của cán bộ thẩm định còn hạn chế, chưa nghiêm túc chấp hành các quy định nội bộ dẫn đến vi phạm.
Ngoài ra, khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh quy mô nhỏ, lẻ với mức độ chuyên nghiệp chưa cao, khó khăn trong việc lập, cung cấp các tài liệu chứng minh đủ điều kiện vay vốn cho ngân hàng.
Vấn đề này thuộc trách nhiệm trực tiếp của người tham gia thẩm định, xét duyệt khoản vay; trách nhiệm chung của lãnh đạo Đơn vị trong công tác điều hành.
Về thời hạn vay, đơn vị xác định thời hạn cho vay không phù hợp với chu kỳ hoạt động kinh doanh, thời hạn thu hồi vốn, khả năng trả nợ của khách hàng, vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 28 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN.
Nguyên nhân do đơn vị chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm trong công tác thẩm định, xét duyệt cho vay, khả năng phân tích, đánh giá còn hạn chế và chưa nghiêm túc chấp hành các quy định nội bộ dẫn đến vi phạm.
Trách nhiệm thuộc người tham gia thẩm định, xét duyệt khoản vay; trách nhiệm chung của lãnh đạo Đơn vị trong công tác điều hành.
Về mức cho vay, đơn vị thẩm định mức cho vay chưa phù hợp với phương án sử dụng vốn của khách hàng, vi phạm quy định tại Điều 12 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN,
Nguyên nhân do đơn vị nhận thức chưa đầy đủ trách nhiệm trong công tác thẩm định, xét duyệt cho vay, khả năng phân tích, đánh giá còn hạn chế và chưa nghiêm túc chấp hành các quy định nội bộ dẫn đến vi phạm.
Trách nhiệm thuộc người tham gia thẩm định, xét duyệt khoản vay; trách nhiệm chung của lãnh đạo Đơn vị trong công tác điều hành.
Về hồ sơ đề nghị vay vốn, đơn vị thu thập chưa đầy đủ thông tin, tài liệu liên quan đến nguồn trả nợ, phương án sử dụng vốn của khách hàng làm cơ sở thẩm định, quyết định cho vay, vi phạm quy định khoản 1 Điều 94 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010, sửa đổi, bổ sung năm 2017, khoản 1 Điều 102 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024 và khoản 1 Điều 9 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN (được sửa đổi, bổ sung năm 2024).
Nguyên nhân do khách hàng chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm trong việc cung cấp đầy đủ các hồ sơ đề nghị vay vốn cho ngân hàng. Bên cạnh đó, các cán bộ phụ trách công tác thu thập hồ sơ chưa nghiêm túc thực hiện đầy đủ quy định trong việc thu thập các hồ sơ liên quan để làm cơ sở xem xét, thẩm định, xét duyệt cho vay.
Trách nhiệm thuộc khách hàng; trách nhiệm của cán bộ phụ trách công tác thu thập hồ sơ và trách nhiệm chung của lãnh đạo Đơn vị trong công tác điều hành.
Về kiểm tra, sử dụng tiền vay, đơn vị thực hiện kiểm tra, giám sát sử dụng vốn vay của khách hàng chưa chặt chẽ theo quy định nội bộ của Vietbank, thực hiện chưa đầy đủ quy định tại khoản 3 Điều 94 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010, khoản 5 Điều 102 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024 và khoản 2 Điều 24 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN (và các văn bản sửa đổi, bổ sung khác).
Nguyên nhân do việc kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay của khách hàng đôi lúc còn chủ quan, thiếu sâu sát và mang tính hình thức.
Ngoài ra, phần lớn khách hàng cá nhân hoặc hộ kinh doanh hoạt động sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ gặp khó khăn trong việc cung cấp tài liệu chứng minh mục đích sử dụng vốn vay theo quy định.
Trách nhiệm thuộc người được phân công kiểm tra, giám sát khoản vay; trách nhiệm chung của lãnh đạo Đơn vị trong công tác chỉ đạo, điều hành.
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra các tồn tại, hạn chế tiềm ẩn rủi ro như: Đơn vị lập Hợp đồng thế chấp quyền tài sản phát sinh từ Hợp đồng chuyển nhượng Quyền sử dụng đất (QSDĐ), thỏa thuận giá trị tài sản bảo đảm (TSBĐ) với khách hàng cao hơn nhiều so với giá nhận chuyển nhượng QSDĐ được nêu trong Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ đã công chứng và Hợp đồng đặt cọc của khách hàng.
Nguyên nhân do đơn vị định giá TSBĐ, thỏa thuận hợp đồng thế chấp QSDĐ chưa chặt chẽ, thiếu căn cứ pháp lý.
Đơn vị thu giữ tài sản bảo đảm không phù hợp với quy định nội bộ của Vietbank, tiềm ẩn rủi ro pháp lý.
Nguyên nhân do trung tâm quản lý nợ và Vietbank Long An chưa tuân thủ quy định nội bộ của Vietbank, chưa nắm rõ quy định của pháp luật về việc thu giữ TSBĐ.
Các vi phạm được phát hiện qua thanh tra chưa đến mức nghiêm trọng, tuy nhiên đã dẫn đến một số rủi ro trong cho vay của Đơn vị, tỷ lệ nợ xấu tăng cao hơn mức khuyến cáo của NHNN, nếu không được chấn chỉnh, nghiêm túc xử lý, khắc phục kịp thời sẽ tiếp tục tác động đến chất lượng tín dụng của Đơn vị trong thời gian tới.
