Các dự án BOT giao thông tại TP.HCM đang triển khai theo cơ chế đặc thù của Nghị quyết 98/2023/QH15 tiếp tục gặp nhiều trở ngại, khiến tiến độ chậm so với kế hoạch dù được kỳ vọng sẽ tạo cú hích cho hạ tầng thành phố.
 |
| Dự án cầu đường Bình Tiên hiện đang gặp vướng mắc liên quan đến điều chỉnh quy hoạch phân khu 1/2000 ( Nguồn: Báo Đầu Tư ) |
Vướng mắc từ quy hoạch đến tái định cư
Theo báo cáo của Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM (Ban Giao thông), các dự án BOT hiện vẫn đang trong giai đoạn lựa chọn đơn vị tư vấn, khảo sát và lập báo cáo nghiên cứu khả thi. Tuy nhiên, nhiều điểm nghẽn đã xuất hiện ngay từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư.
Tại Dự án nâng cấp Quốc lộ 22, việc điều chỉnh quy hoạch là yêu cầu bắt buộc do ranh giới mặt cắt ngang đề xuất không trùng khớp với quy hoạch phân khu hiện hành. Bên cạnh đó, do thiết kế cơ sở chưa được duyệt, ranh giới chiếm dụng đất chưa thể xác định rõ ràng.
Dự án nâng cấp Quốc lộ 1, đoạn từ Kinh Dương Vương đến ranh tỉnh Tây Ninh mới, lại vướng nghiêm trọng về tái định cư. Hiện TP.HCM chưa có đủ quỹ nhà và nền đất để bố trí tái định cư cho khoảng 1.400 hộ dân bị ảnh hưởng tại huyện Bình Chánh (cũ).
Đường trục Bắc - Nam, đoạn từ Nguyễn Văn Linh đến cao tốc Bến Lức – Long Thành, cũng gặp khó trong việc điều chỉnh quy hoạch cục bộ. Nguyên nhân là trước đây việc điều chỉnh thuộc thẩm quyền cấp quận, huyện, nhưng hiện mô hình chính quyền địa phương đã thay đổi.
Ngoài ra, phần diện tích 800m² của dự án này bị chồng lấn ranh với dự án cao tốc Bến Lức – Long Thành và vẫn chưa được Tổng công ty VEC thực hiện bồi thường như phương án đã được phê duyệt, khiến tiến độ tiếp tục bị kéo dài.
Cầu đường Bình Tiên – một trong những công trình hạ tầng trọng điểm, cũng chưa thoát khỏi khó khăn về quy hoạch. Việc điều chỉnh phân khu 1/2000 yêu cầu hoàn thành trong tháng 6/2025, nhưng hiện chỉ Quận 6 (cũ) hoàn thành đúng hạn, còn Quận 8 và huyện Bình Chánh (cũ) dự kiến đến quý III/2025 mới xong.
Chính sách đặc thù chưa đủ lực "gỡ khó"
Dù Nghị quyết 98 được Quốc hội thông qua nhằm tạo hành lang pháp lý linh hoạt hơn cho TP.HCM triển khai các dự án đầu tư công và PPP, thực tế cho thấy vẫn còn nhiều rào cản hành chính và kỹ thuật chưa được giải quyết triệt để.
Trong bối cảnh thành phố cần gia tăng tốc độ phát triển hạ tầng để đáp ứng nhu cầu dân cư và kinh tế, việc các dự án BOT tiếp tục chậm trễ có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách đặc thù cũng như kỳ vọng thu hút đầu tư tư nhân vào lĩnh vực giao thông.
TP.HCM đang đứng trước yêu cầu cấp bách về cải thiện hệ thống hạ tầng giao thông. Tuy nhiên, để các dự án BOT thực sự “chạy” đúng tiến độ, thành phố cần có cơ chế phối hợp mạnh mẽ hơn giữa các sở ngành, đồng thời tháo gỡ dứt điểm các điểm nghẽn về quy hoạch và tái định cư – hai yếu tố đang bó hẹp hiệu quả thực thi của Nghị quyết 98.
